Nee zeggen, was het maar zo makkelijk…
Elke dag maken we keuzes, de één groter dan de ander. Toch blijkt dat we vaker ja zeggen dan we eigenlijk zouden moeten doen. Hoe komt dat eigenlijk? En wat kunnen we daartegen doen?
Waarom we ja zeggen terwijl we nee bedoelen.
Ja zeggen, het gebeurt zo makkelijk. Je wordt uitgenodigd voor een feestje en voor je het weet accepteer je de uitnodiging en laat weten erbij te zijn. Wanneer je baas vraagt of je even iets van haar wil overnemen zeg je zonder twijfel ja. Toch voel je dat die ja eigenlijk niet vanuit eigen belang is, maar een ja om de ander te helpen. Het is een ja vanuit empathie, maar hoe werkt dat eigenlijk.
We voelen ons slecht wanneer andere zich slecht voelen. Dus wanneer we iemand kunnen helpen een goed gevoel te krijgen zullen we eerder geneigd zijn om ja zeggen. We denken dan dat dit onszelf ook een beter gevoel geeft en dat is deels waar, maar dat goede gevoel is van korte duur. Wanneer we ervoor kiezen om de ander te helpen vergeten we onze eigen belangen. Zeggen we nu ja tegen iets wat we waar kunnen maken, waar we tijd voor hebben en zijn we nog te vertrouwen als blijkt dat we de ja niet na kunnen komen. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit van Groningen blijkt dat je er altruïstisch van wordt. Het belang van de ander weegt zwaarder dan ons eigen belang. Zeker wanneer het gaat om mensen die dicht bij ons staan.
Ja zeggen kan een daad zijn voor de ander en geeft ons het gevoel van aardig en lief gevonden worden.
Following your gut feeling
Kenny Nguyen
In zijn TedTalk verteld Kenny over de impact van het woord nee als kind. Nee betekent voor kinderen een afwijzing van iets dat juist leuk en geweldig is. Mag ik een snoepje, nee. Mag ik laat op blijven, nee. Mag ik nog meer gamen, nee. Nee heeft voor kinderen vooral een negatieve lading, de dingen die we als kind leuk vinden worden afgewezen door onze ouders. Zij doen dit om ons te beschermen, maar dat is als kind nog moeilijk te bevatten. Wanneer we ouder worden moeten we leren begrijpen dat nee zeggen juist een mogelijkheid biedt om grotere doelen te bereiken. Je krijgt geen snoep meer, want daar krijg je buikpijn van. Je moet op tijd naar bed, zodat je voldoende nachtrust hebt om de volgende dag te kunnen leren. Je mag niet te veel gamen, omdat dit impact heeft op de sociaal emotionele ontwikkeling.
Nee zeggen geeft ons de mogelijkheid om keuzes te maken die ons in de toekomst gaan helpen. Het woord nee is een krachtig woord waarmee we meer kunnen bereiken dan we nu misschien denken!
We gebruiken vaak ja voor kansen en mogelijkheden, maar als we beter naar onszelf gaan luisteren kunnen we leren om onszelf te beschermen door nee te zeggen.
Ga maar eens na, wanneer heb jij voor het laatst nee gezegd, omdat je écht voelde dat het een nee moest zijn?
Tijdens het coachingsgesprek vertelde de coachee over haar baan. Ze zit er niet helemaal lekker in, maar heeft leuke collega’s en het werk is ook wel oké. Als ik haar vraag wat ze echt wil doen vertelt ze dat er een andere baan is waar ze van droomt. In een andere sector, waarvoor ze een opleiding zou moeten gaan volgen in een werkveld waar ze nog niet mee bekend is. Terwijl ze dit verteld zie ik haar stralen, een glinstering in haar ogen verklapt dat deze droom eigenlijk werkelijkheid zou moeten worden. Ik vraag haar wat haar tegenhoudt?
“Zoveel…” zegt ze, “maar eigenlijk ook niks”. Omdat we vaak keuzes maken vanuit het hoofd vraag ik haar “Wat ervaar je nu? Wat zegt je gevoel?”. En dat zegt genoeg. Aan het eind van het gesprek heeft ze haar accountability helder, ze gaat op zoek naar een nieuwe baan. Aan de hand van een stappenplan, dat we samen hebben gemaakt, gaat ze aan de slag en al bij het volgende gesprek bereiden we haar voor op een sollicitatiegesprek.
Deze coachee moest nee zeggen tegen haar oude baan, tegen een vertrouwde omgeving met fijne collega’s, en vanuit haar gevoel een keuze maken. Tijdens het coachingstraject hebben we ons verdiept in de keuzes die ze had, hebben we onderzocht wat ze echt wilde en hebben we er samen voor gezorgd dat ze het sollicitatieproces en de zoektocht goed kon doorlopen. Ik ben dan ook erg trots dat zij haar droombaan heeft gevonden!
Keuzes maken waarmee we doelen bereiken heeft daarmee vaker te maken met nee zeggen. Nee zeggen tegen dat wat ons afleidt van het einddoel. Nee zeggen tegen tijdsinvestering in zaken die ons niet verder helpen. En het belangrijkste ja zeggen tegen onszelf. Ja zeggen tegen de doelen die we voor onszelf hebben gesteld. Ja zeggen tegen dat gevoel van spanning en avontuur.
Hoe nu verder?
Sta stil bij de keuzes die je krijgt. Check in bij jezelf, wat voel ik nu? Hoe helpt het mij verder? En waar doe ik het voor? Wat voel ik bij ja zeggen en wat voel ik bij nee zeggen?
En merk je dat je hierin ondersteuning nodig hebt, geef jezelf dan de ruimte om hierover te praten.
Jij bent het waard om nee te zeggen en ook jij mag ja zeggen tegen jezelf!