“Zullen we naar het land van de mogelijkheden gaan?” vroeg de trainer. Ik dacht wauw wat een mooie vraag. Het land van de mogelijkheden biedt zoveel meer dan het zoeken naar oplossingen, waarom was ik daar zelf niet opgekomen? Ik wilde de coachee ook helpen, maar mijn zoektocht ging naar oplossingen binnen de kaders en ineens werd hier een hele trukendoos opengetrokken. En je zag de sprankeling in de ogen van de coachee, hij zag het licht en wist dat dit het pad was dat hij wilde bewandelen. Het vervolg van ons gesprek verliep vlekkeloos, alles was mogelijk in het land van de mogelijkheden.
De trainer die dit zei heeft mij opgeleid en nog steeds leer ik van hem, als een ware mentor voor zijn kroost zorgt hij voor ons en mogen we hem alles vragen. Wat mij de laatste tijd vooral is opgevallen zijn de mogelijkheden die hij ziet en hoe hij mensen ertoe zet om hun kaders te verbreden en echt vanuit een growth mindset te denken.
Growth mindset
Hier heb ik het al eerder over gehad, maar merk nog steeds dan we makkelijk vervallen in een fixed mindset. We zijn gewend geworden aan het denken in onmogelijkheden, we zien de beren op de weg, we belemmeren onszelf in ons eigen proces. Terwijl een growth mindset de oplossing is voor heel veel van onze problemen.
Bij mij in de klas zit een jongen N, hij is cognitief sterk en heeft een ontwikkelingsvoorsprong. Je zou denken dat N makkelijk kan leren en snel de dingen oppikt die hij nog niet kent, maar zo makkelijk werkt het niet. N heeft namelijk een fixed mindset. Als hij iets moeilijk vindt of vindt dat hij het al kan dan stopt hij met werken, gaat in de weerstand en wordt boos, gefrustreerd en verdrietig. Vooral bij het schrijven zie ik dit terug. Hij geeft aan dat hij al kan schrijven, wat ook zo is, alleen ligt zijn lat anders dan die van school. N is tevreden als hij de letters kan schrijven, maar blijft niet tussen de lijnen en maakt zich ook geen zorgen of iemand anders zijn handschrift kan lezen. Daarnaast is schrijven echt een “oefen” vak op school, je moet het blijven trainen en het blijven doen, zodat je sneller, duidelijker en netter leert schrijven. Het is erg vaag voor N en vooral door zijn eigen beeld van wat goed schrijven is.
Na maanden motiveren en overhalen moest ik iets anders bedenken. Een andere manier om N in een growth mindset te krijgen die voor hem logisch was, want veel dingen die wij logisch vinden zijn voor hem onlogisch. In een moment van creativiteit vertelde ik hem dat een kunstschilder schildert en dat wij dat natuurlijk ook gewoon kunnen schilderen. Alleen is het niveau waarop wij schilderen niet hetzelfde als de kunstschilder. Als wij net zo goed willen worden moeten we blijven oefenen, fouten maken, leren en trainen om steeds een beetje beter te worden. Met schrijven is dat ook zo, wij kunnen al schrijven, maar door steeds te blijven oefenen worden we sneller, gaat het makkelijker en kun je de letters beter lezen. En dat is wat we op school willen bereiken. Zijn ogen gingen open, hij begon te lachen en hij zei: “Dus als we oefenen worden we steeds beter.” Hij draaide zich om en ging aan de slag. Zijn gedachten veranderde van ‘ik kan al schrijven’ naar ‘als ik oefenen word ik beter in schrijven’. Zijn fixed mindset was alleen gericht op het schrijven van letters en woorden, dus beter worden had helemaal geen zin, want hij kon het al. Zijn growth mindset geeft hem nu de mogelijkheid om beter te worden in iets dat hij al kan. En daarbij is het voor hem belangrijk om fouten te kunnen maken.
Wanneer we in de weerstand schieten komt dat vaak door overtuigingen die we hebben. De leerling uit het voorbeeld hierboven vindt het moeilijk om fouten te maken, dat is iets wat hij niet kan en waardoor het hem niet meer lukt om te werken. Wanneer we vanuit een growth mindset gaan denken leren we dat we bij die weerstand die we voelen altijd een keuze hebben. We moeten dan het land van de mogelijkheden in.
Uiteindelijk is het een stukje bewustwording van de gedachten die je hebt. Als jij voelt dat je iets niet wil doen, dan zit daar weerstand. De vraag is dan ga je door die weerstand heen en zoek je het oncomfortabele op of draai je om en loop je weg.
Je kan dus altijd kiezen!
Er zijn geen excuses meer, op het moment dat je denkt geen keuze te hebben dan is die er wel. De gevolgen van de keuzes maakt het kiezen vaak makkelijker of moeilijker. Als jouw leidinggevende iets van je vraagt dan voelt het waarschijnlijk alsof je geen keuze hebt, want als je weigert ben je misschien je baan kwijt of krijg je een slechte beoordeling, toch kun je er op dat moment ook voor kiezen om te weigeren. Het betekent dan dat je moet accepteren dat er consequenties zijn. Je wordt verantwoordelijk voor je eigen leven en leert je eigen keuzes te maken wanneer je je bewust wordt van de weerstand die je ervaart.
Being comfortable with the uncomfartable
Kies voor wat je waard bent. Wat moet het jou opleveren? Wat wil jij bereiken? Hoe ziet het land van de mogelijkheden er voor jou uit?
Dus als je in het vervolg voor een keuze komt te staan bedenk je dan goed:
- Wat ervaar ik? Is er weerstand?
- Welke keuzes zijn er?
- Wat wil ik bereiken met mijn keuze?
- Wat zie ik in het land van de mogelijkheden?
Voor jezelf kiezen klinkt makkelijk, maar ook hiervoor is oefening nodig. En dat is oké, je mag fouten maken, je gaat een keer de verkeerde keuze maken, maar jij kan dit!
Vanuit jouw hart komen de antwoorden en bewandel je het pad dat voor jou bedoeld is.