Werken in een team brengt zowel kansen als uitdagingen met zich mee, en dit geldt in het bijzonder wanneer een van de teamleden ADHD heeft. ADHD wordt vaak geassocieerd met moeilijkheden rondom focus, impulsiviteit en hyperactiviteit. Op de werkvloer kunnen deze kenmerken invloed hebben op samenwerking en productiviteit, maar met een goede samenwerking kan ADHD ook juist een bron van creativiteit en innovatie zijn. In deze blog bespreek ik waar iemand met ADHD tegenaan kan lopen in een team, hoe je hier als collega of leidinggevende mee om kunt gaan, en hoe je samen een fijne en inclusieve werkplek kunt creëren.
Uitdagingen voor iemand met ADHD op het werk
Werken in een team kan uitdagend zijn voor iemand met ADHD.
Problemen met focus en prioriteiten zorgen ervoor dat iemand met ADHD moeite kan hebben met het filteren van prikkels. In een drukke kantoortuin, waar meerdere gesprekken en telefoons tegelijk plaatsvinden, kan dit leiden tot overprikkeling en afleiding. Het prioriteren van taken kan hierdoor lastig worden.
Impulsiviteit kan zich uiten in het snel reageren op opmerkingen, het onderbreken van anderen of het nemen van ondoordachte beslissingen. Dit kan soms als storend worden ervaren door collega’s.
Uitstelgedrag en timemanagement hierdoor kunnen deadlines een uitdaging vormen, vooral als taken groot en overweldigend aanvoelen. Hierdoor kan uitstelgedrag ontstaan, wat frustratie oplevert voor zowel de persoon met ADHD als het team. Iemand met ADHD ondersteunen in het prioriteren kan de timemanagement verbeteren, doordat er duidelijkheid is in de volgorde voor de uitvoering van taken.
Gevoeligheid voor kritiek is voor veel mensen met ADHD ontstaan door het ervaren van afwijzingen van jongs af aan, hierdoor kan perfectionisme ontstaan of een (over)gevoeligheid voor kritiek (RSD). Feedback kan daarom harder aankomen en leiden tot onzekerheid of angst om fouten te maken. Wat uiteindelijk de persoon met ADHD belemmerd in het volledig benutten van diens kwaliteiten.
Kansen en sterke punten
Hoewel ADHD uitdagingen met zich mee kan brengen, zijn er ook veel positieve eigenschappen die iemand met ADHD toevoegt aan een team:
Creativiteit en innovatie: Mensen met ADHD denken vaak ‘out of the box’ en komen met originele oplossingen.
Enthousiasme en energie: Hun energie kan aanstekelijk zijn en anderen motiveren.
Probleemoplossend vermogen: Door hun unieke manier van denken zien ze vaak mogelijkheden die anderen over het hoofd zien.
Doorzettingsvermogen: Veel mensen met ADHD hebben geleerd om obstakels te overwinnen en brengen deze veerkracht mee naar hun werk.
Hoe kun je als team samenwerken met iemand met ADHD?
Als team kun je samenwerken met iemand met ADHD door een paar eenvoudige maar effectieve strategieën te implementeren:
- Creëer een prikkelarme werkomgeving: Bied een rustige werkplek aan of maak gebruik van noise-cancelling koptelefoons. Zorg ook voor duidelijke afspraken over wanneer het wel of niet gepast is om iemand te onderbreken.
- Structuur en duidelijkheid: Mensen met ADHD floreren vaak bij duidelijke verwachtingen. Werk met gedetailleerde planningen, deadlines en prioriteiten. Gebruik tools zoals Trello, Asana of Monday om taken visueel te maken.
- Flexibiliteit in werkwijze: Geef ruimte voor eigen invulling van taken. Sommige mensen met ADHD werken bijvoorbeeld beter in korte, intensieve periodes met tussendoor pauzes.
- Open communicatie: Bespreek regelmatig hoe de samenwerking verloopt. Vraag wat iemand nodig heeft om goed te functioneren en geef constructieve feedback op een respectvolle manier.
- Focus op sterke punten: Benadruk wat iemand goed kan en maak daar gebruik van. Als iemand creatief is, geef diegene dan de ruimte om met nieuwe ideeën te komen. Als iemand goed is in brainstormen, laat diegene een actieve rol spelen in vergaderingen.
Tips voor de persoon met ADHD
- Ken je eigen triggers: Weet wat je uit balans brengt en zoek naar manieren om hiermee om te gaan. Dit kan bijvoorbeeld het gebruik van een planner zijn of het nemen van regelmatige korte pauzes.
- Vraag om hulp: Wees niet bang om aan te geven wat je nodig hebt. Of het nu gaat om een rustigere werkplek of extra begeleiding bij het plannen van je taken, collega’s zijn vaak bereid om mee te denken.
- Werk aan time management: Tools zoals een timer, agenda-apps en to-do-lijsten kunnen je helpen om je tijd beter in te delen en overzicht te houden.
- Focus op zelfzorg: Zorg voor voldoende slaap, beweging en gezonde voeding. Dit helpt je om beter met stress en prikkels om te gaan.
- Schrijf alles op: Denk niet dit onthoud ik wel, want dat zorgt voor onrust of je vergeet alsnog wat je moest onthouden. Gebruik een notitieboekje of gebruik de notitieapp op je telefoon en noteer de zaken die je moet onthouden of in je hoofd blijven hangen, hoe klein ze ook zijn.
Conclusie
Een team waarin iemand met ADHD zit, kan net zo succesvol zijn als elk ander team, mits er wederzijds begrip en aanpassingsvermogen is. Door open te communiceren, structuur te bieden en te focussen op sterke punten, kun je niet alleen de uitdagingen minimaliseren, maar ook profiteren van de unieke talenten die ADHD met zich meebrengt. Samen kun je een werkomgeving creëren waarin iedereen zich gewaardeerd voelt en optimaal kan presteren.